Rietvelt

Introductie

In het Alphense Rietveld lagen rond 1600 ten minste 3 'Vogelkooien'. Twee staan op de kaart van het Hoogheemraadschap uit 1611 en de derde (A) is, evenals de andere twee beschreven in het Oud Rechtelijk Archief van Alphen. Op de kadasterkaart van 1811-1832 zijn de kooien ook terug te vinden.

Kooi A : De Burggooikooi. De eerste vermelding is van 28 april 1585. Jan Cornelisz is de eigenaar en koopt zijn kinderen uit na het overlijden van zijn vrouw. In oktober 1600 koopt Pieter Jansz de kooi uit de boedel van Jeuntgen Pietersdr. Jan Cornelisz staat hiervoor borg. Op 1 mei 1608 verkopen de erfgenamen van Pieter Jansz de kooi aan Jop Mathijsz. Jop blijft lange tijd eigenaar, maar in 1635 gaat de kooi over naar Cornelia Oetgens van Waveren, weduwe van Frans Jacobsz Hinloopen. De kooi blijft in de familie tot 1 september 1664 als de landerijen inclusief de kooi verkocht worden aan Johan Van Egeren. Door vereving komt de kooi in 1692 in handen van  Joan van der Put. De kooi blijft lange tijd in bezit van de familie. Helaas is het verdere verloop van de kooi niet ontrafeld. In 1821 duikt de kooi weer op bij een openbare verkoop van gronden in het Rietveld. De gronden zijn dan eigendom van Gerrit Roest. De kooi is echter reeds lang vervallen en alleen het hakhout en de verkaveling wijzen nog op de plek waar de kooi ooit heeft gelegen.

Kooi B: De Rietveldschekooi. De kooi lag in het noorden van het Rietveld net onder de Molenvliet. In 1585 was de kooi eigendom van Marten Vrericxsz en Cornelis Cornelisz Reus. Daarvoor was de kooi in het bezit van Dirck Louwen. In 1601 geeft Maerten Vrericxsz zijn deel van de kooi in onderpand bij Bonifaes Willemsz.
Rond 1623 overlijdt Maerten Vrericxsz en wordt zijn weduwe mede eigenaar. In 1626 is ook Cornelis Cornelisz Reus overleden en zijn de beide weduwen eigenaar van de kooi.
De erfgenamen van de beide weduwen verkopen in 1637 (5 mei) de kooi met het omliggend land aan Cornelis Willemsz uit Alpherhoorn. Hierna is de kooi waarschijnlijk vervallen, er zijn geen verdere aanwijzingen meer over de kooi.

Kooi C: De Compierekooi. De kooi heeft gelegen langs de Compierekade, vernoemt naar de aanlegger van de kade Coppier. Vroeger heette de kade dan ook de Coppierekade. De oudste vermelding van deze kooi stamt uit de ORA van Alphen en gaat over de verkoop van de kooi door Cornelis Florisz aan de broers Claes en Sijmon Claesz. De overdracht vond plaats op 13 mei 1587. Bij een locatie omschrijving van 6 april 1599 hebben de broers ook een achternaam gekregen Claes en Sijmon Claesz Banens. De kooi met het land omvat 4 morgen en 2 hond.
In 1612 zijn Claes Claesz en zijn vrouw Anna Jansdr overleden en de erfgenaam Jan Cornelisz verkoopt 1/4 deel van de kooi aan Bonifaes Jacobsz, Jan behoudt een 1/4 deel van de kooi waarvan de helft eigendom is van Sijmon Claesz.
In 1613 hebben de eigenaren Bonifaes Jacobsz en Sijmon Claesz ook nog een kooi bij Hazerswoude, ze besluiten om de landen en de kooien te delen. Sijmon Claesz behoudt het land en de kooi in Hazerswoude en Bonefaes Jacobsz verkrijgt de Compierekooi. Bonefaes overlijdt rond 1622 en zijn vrouw, Marritgen Claesdr en de overige erfgenamen verkopen de kooi aan Bruijn Pietersz. en deze draagt dezelfde dag (8 mrt 1622) het land en de kooi over in ruil aan Floris Cornelisz Koijman. In februari 1623 gaat de kooi over naar Gerrit Claesz voor een bedrag van 1500 gulden. In 1630 verkoopt Gerrit de kooi aan Cornelis Cornelisz Reus. De prijs is inmiddels opgelopen naar 1950 gulden.
Over de periode 1630 - 1659 is niets bekend. In 1659 is de kooi eigendom van Cornelis Willemsz Keth en hij verkoopt de kooi aan de erfgenamen van Cornelis Hendricx Verdoes wonende in Rotterdam. De prijs is inmiddels behoorlijk gekelderd en bedraagt 1200 gulden. Het land en de kooi blijven in de familie Verdoes tot 1704 als bij een publieke veiling de de broers Dirk en Thomas van der Neut uit Hazerswoude de nieuwe eigenaren worden. Op hun beurt verkopen de zij het land en kooi aan Cornelis van Oosten en Josina Spruijt wonend in Amsterdam. De erfgenamen van deze eigenaren verkopen op 25 mei 1723 het land en de kooi aan Dirk Dircksz Schenkelveld. De kooi is dan inmiddels vervallen en niet meer in gebruik.