Simon van Buuren - Bakhuizen
Op 29 april 1938 verschijnt er in de Leeuwarder Courant een stuk over de eendenkooi van Bakhuizen, met de toenmalige kooiker, ten Klooster, ‘In Friesland’s grootste eendenkooi’ luidde de kop van het artikel en met de volgende aanhef:
Een reportage over een eendenkooi, is dat niet een beetje met elkaar in tegenspraak? Immers een dagbladreporter denkt men zich graag te midden van het gejacht en gewoel van de menschenwereld’. En een eendenkooi is de meest van menschen afgezonderde plek, welke men zich denken kan.
Het geeft duidelijk weer de mores van de kooi van Bakhuizen toen en nu. Ten Klooster is er al lang niet meer, de huidige kooiker Simon van Buren kooit nog steeds zoals zijn voorgangers deden, maar zoals gebruikelijk in de kooikerswereld heeft hij zijn eigen stempel op de kooi gedrukt.
Vader van Buren was kooiker op de kooi van Schipluiden, daar is Simon ook geboren en tot zijn 16e opgegroeid. Vader kon het werk op de kooi niet meer aan en ging van de kooi af. Simon ging in de leer bij kooiker Berkhouwer op de kooi in Berkenwoude, hij bleef er zes jaar en vertrok naar Friesland naar de kooi op Bakhuizen.
In het begin was dat niet erg succesvol de makke stal bestond uit ongeveer 1000 eenden, waarvan 90% in de vangpijpen zodat er voor de te vangen eenden geen plek meer was. De stal werd verkleind en de vangsten werden wat beter.
De kooi was van het Overijssels model met smalle pijpen.
Tijdens een zaagklus op de kooi bij Johan Reuser, kwam het gesprek na enige tijd toch op het wel en wee van de kooi en Johan adviseerde Simon om de pijpen wat breder te maken zoals gebruikelijk is bij het Gelders model. De kooi werd langzaam maar zeker omgevormd, mede daardoor en met het gebruiken van de hond werden er veel talingen gevangen. Simon werkt het liefst met cocker spaniel, Emma zijn tegenwoordige hond doet het goed met de eenden, maar bij het zien van een waterhoen is er geen land meer mee te bezeilen.
In de eerste jaren hing Simon rond de vijfhonderd broedkorven op, de meeste in het kooibos, waarvan er meestal 450 bezet waren. Maar predatie van de vos, de havik en marters ging dit snel achteruit. Het aandeel broedende bergeenden nam na de komst van de dag dramatisch af. Hij plaatst ze nu de korven alleen nog op de kooiplas. Ze hangen aan een aan de paal bevestigd plankje. Begin maart worden de korven geplaatst, in het verleden werden ze voor 21 juni weer nar binnen gehaald, nu is dat meestal half juli. Het broedseizoen is duidelijk verschoven. Er wordt eerder gebroed, vaak rond de twaalf eieren, maar veel van deze vroege broedsels gaan verloren door de weersomstandigheden en wordt een tweede, veel kleiner broedsel gelegd.
De makke stal wordt gevoerd met 2e soort tarwe, een aantal seizoenen heeft hij gebruik gemaakt van vervuild graszaad, maar dat is bijna niet meer te krijgen.
De broedkorven zijn van bladriet, hij maakt ze niet zelf, maar koopt ze in. Het leggen en ook weer het ophalen van de korven doet hij altijd ’s nachts om zoveel mogelijk verstoring te voorkomen. Ook gaat Simon nooit de kooi in zonder zijn turf, ook zijn hulp en ringer, René van Dam gebruikt de turf.
Veel werkzaamheden, zoals maaien, maar ook blad verwijderen in de herfst, doet Simon in de nachtelijke uren.
De kooi vangt het meest in de winter, het komt opgang in september, maar de latere maanden zijn toch de best vangenden.
De voedsel situatie in de omgeving van de kooi is erg belangrijk. Een aantal jaren geleden zaaide de naast gelegen boer een perceel in met gerst en dat zorgde later voor veel eenden op de kooi. Het zijn op dit moment hoofdzakelijk eenden die op de kooi komen en gevangen worden.
De rietschermen zijn inmiddels nagenoeg allemaal vervangen door hout. Op de kooi stonden een aantal grote iepen die hij heeft omgezaagd omdat de havik graag gebruik maakte van deze uitkijktorens. De bomen zijn verzaagd tot planken en daarmee is de ombouw van riet naar hout begonnen. De beschoeiing is tegenwoordig gemaakt van hout, meestal grenen, in het verleden werden hiervoor bomen en takkenbossen gebruikt, maar deze zakten langzaam in het water
De kooi is eigendom van Simon en heeft een afpalingskring van 1200 meter en heeft 8 vangpijpen. Binnen de cirkel liggen een aantal boerderijen, maar in goed overleg houden de boeren zich aan het afpalingsrecht.
Naast zijn activiteit als kooiker, is ook de wildhandel een welkome vorm van inkomen. Het aandeel van eenden is in de loop van de jaren marginaal geworden. In het verleden haalde hij bij 18 kooien de eenden op, tegenwoordig zijn dat er nog drie.
