De vogelleg bij Valkenburg

't Zand in Valkenburg (ZH)

De tweede vermelding komt uit de leenkamer van het huis Teilingen en gaat over een leen bij Valkenburg (ZH). Repertorium op de lenen van de hofstede Teilingen 

Valkenburg
62. 3½ (1329: 1½; 1372:2) morgen land hij (1329:in) Zwaansvoorde (1329: Zwaansoord), die jaarlijks 25 s. waardig zijn, (1329: en de vogelleg op het Zand, genaamd de Hoek; 1372: de leg op de Zuden Rijn).
..-.-1284: Floris van Vorenbroek zoals van Teilingen, LRK 5 fol. 87v.
..-.-1329: Nanne van Zonneveld zoals hij en zijn ouders hielden van de oude heer van Teilingen, LRK 2 fol. 66 nr. 431.

Nanne van Sonnen velt seyt dat hi ende sijn ouders helden van den ouden here van Teylinghe tgoet in Suaensoirde dat groet es jeghens I½ morghen, item den voghel lec dair an legghende upt Zant diemen heet den Oec.

                                                                                                                    4. ZHP 4 - inv 50.20 - collectie Ernsting - 1687

Deze ongedateerde lijst van leenmannen van Teilingen zal, gezien de positie in het primaire register A, rond 17 mei 1330 daarin zijn ingeschreven. Op zich zegt dit niets over de tijd dat de tekst is opgesteld – het kan een oude notitie betreffen –, maar het ligt voor de hand de lijst in verband te brengen met het overlijden, op 28 september 1328, van Catharina van Durbuy, vrouwe van Voorne en Teilingen. De graaf kon daarna weer over de Teilingse goederen beschikken en ze aan zijn getrouwen uitgeven, en in de tekst lijkt regelmatig juist aan dergelijke beleningen te worden gerefereerd. Ook in de literatuur wordt ervan uitgegaan dat de lijst kort na het overlijden van de vrouwe van Teilingen is opgemaakt (Muller, Register graaf Florens, p. 122). Deze datering wordt overigens bevestigd door de vermelding in de lijst van heer Willem van Duivenvoorde, die op 28 augustus 1328 geridderd werd.

De vogelleg op ’t Zand, de leg op de Zuden Rijn  

Deze vogelleg lag bij het dorp Valkenburg in Zuid-Holland, in de uiterwaard van de Rijn die bij Katwijk in de Noordzee uitmonde. De vogelleg lag op de zuidzijde van de uiterwaard.

 Kaart van het Hoogheemraadschap van Rijnland (1647, verbeterd in 1687)
NL-HaNA_4.VTH_G_0015-00013001495