Rijksmonumenten

Introductie

Het Rijksmonumenten register kent een aantal eendenkooien, kooihuisjes en landgoederen met een eendenkooi. Onderstaand de lijst zoals die komt uit het register. De omschrijvingen zijn  1 op 1 overgenomen. De naam is de link naar de desbetreffende pagina op de site.

‘Een rijksmonument is in Nederland een zaak (een bouwwerk of object, of het restant daarvan) die van algemeen belang is wegens de schoonheid, de betekenis voor de wetenschap of de cultuurhistorische waarde. Een formeel juistere aanduiding is: 'beschermd monument als bedoeld in de Erfgoedwet’.

Nieuw Onrust in Hornhuizen
Eendenkooi bestaande uit een kooibos, een kooiplas met vier vangpijpen met daaromheen een grondwal voor afscherming en beschutting. De vangpijpen zijn ondermeer samengesteld uit een kooikolk, een vangbak met valluik en spiegel met overval, een weddeur en een langemat. Aan de zuidoostzijde van de kooi bevindt zich op de grens van het bouwland van boerderij "Nieuw Onrust" een meidoornhaag, zodat de landarbeiders toentertijd niet konden zien hoe groot de kooivangst was.
Kooikershuisje 
Kooikerhuisje gelegen in de eendenkooi. Het huisje dat met de achterzijde tegen de grondwal is aangezet, is opgetrokken in roodbruine baksteen, in de vorm van een korfboog. Aan de voorzijde bevindt zich een houten deur.
Kooikershuisje van algemeen belang, vanwege de functionele relatie met de eendenkooi en de hoge mate van gaafheid

Eendenkooi in Vierhuizen
Eendenkooi "de Westpolder" gelegen achter de boerderijen "Manneplaats" en "Nieuw Midhuizen" in de Westpolder. De kooi is in 1896 ingericht door enkele ingelanden van de Westpolder. Hiervoor werd een kolk die in 1877 was ontstaan na een dijkdoorbraak, verder uitgegraven.

Eendenkooi Haarzuilens
De omstreeks 1800 daterende Eendenkooi bestaat uit een rechthoekig perceel, gelegen ten zuiden van de boerderij. De eendenkooi staat in verbinding met het slotenstelsel en heeft in het midden een centrale plas, waarop vier vangarmen of pijpen aansluiten. De eendenkooi wordt omsloten door knotelzen en knotwilgen.
De eendenkooi is van cultuurhistorische waarde als gaaf en zeldzaam voorbeeld van een eendenkooi met vier vangarmen, behorend bij het landgoed van kasteel De Haar. Tevens vanwege de situationele waarde in relatie met de bijbehorende kooikerswoning.

Kooikerswoning in Haarzuilens
De kooikerswoning is evenwijdig gelegen aan de Thematerkade, welke parallel ligt aan de rijksweg A2. Het pand is een kleine langhuisboerderij en dateert uit de achttiende eeuw. De op rechthoekige plattegrond opgetrokken boerderij telt één bouwlaag onder een rietgedekte kap met dakschilden met verschillende goothoogten en van formaat verschillende wolfseinden.

Ameide
Kooikerhuisje onder rieten zadeldak, eerste helft 19e eeuw.
Eendenkooi De Zouwe

Lexmond
Kooikerhuisje onder rieten zadeldak. Eind 18e eeuw, begin 19e eeuw
Eendenkooi Achttienhoeven

Kasteel Keukenhof
De ruimtelijke structuur van de buitenplaats is te onderscheiden in een aanleg in landschapsstijl in de directe omgeving van het huis waarin de boerderij, rechthoekige moestuin met speelhuis en een follie zijn gesitueerd; een van oorsprong middeleeuws jachtbos aan de oostzijde; en een coulisselandschap met eendenkooi aan de zuid- en westzijde. De hoofdstructuur van de landschappelijke aanleg rondom het huis, te weten het verloop van de paden, de solitaire boomgroepen en de vijver in het gazon, komt in structuur grotendeels overeen met de situatie op de kadasterkaart uit 1818.

Maarsbergen
Restant van de oude eendenkooi, behorende tot Huis Maarsbergen.
De voormalige kooi is gelegen in een drassig bosperceel ten noord-oosten van Huis Maarsbergen en nagenoeg grenzend aan de Parallelweg. Het huidige overblijfsel, een rechthoekige plas die ooit deel uitmaakte van het veel grotere Zwarte Water, staat nu bekend als De Kom

Herinckhave: historische parkaanleg in Fleringen
Er zijn drie lanen: de oprijlaan, de zuidlaan en de westlaan, de ten opzichte van het omringende landschap verhoogde tracés uit de 18de eeuw of ouder. De oprijlaan loopt vanaf de Oldenzaalseweg in zuidelijke richting -recht, maar niet gecentreerd- naar het voorplein; verharding met aan beide kanten beplanting met Amerikaanse eik, waarnaast weer bosjes en smalle bosstroken; ongeveer halverwege ligt aan de westzijde van de laan een waterplaats voor stamhout. Van daaruit is de eendenkooi bereikbaar.

Den Aalshorst
De vijvers ten oosten (één) en ten westen (twee) van de rechthoekige tuin. De drie vijvers maken deel uit van de geometrische aanleg van 1720 en vormden ooit een onderdeel van het tracé van de oude Marswetering. De grote vierkante vijver aan de westkant wordt Kooivijver of Kooiplas genoemd. De kleine is waarschijnlijk ooit tot eendenkooi vergraven.

Huis Wisch: park- en tuinaanleg in Terborg
De IJsseldijk werd voorzien van een wandeling en aan weerszijden beplant met beuken en eiken. De noordoostzijde wordt vanaf deze tijd door de Paasberg begrensd. In het zuidoosten van de aanleg werd omstreeks 1830 een eendenkooi aangelegd, die in 1995 werd hersteld.

Landgoed Middachten
Deze waterloop loopt schuin in noordoostelijke richting en functioneert als Grand Canal. Achtereenvolgens lag in de 18de eeuw langs deze wateras de bleek, een sterrenbos, een eendenkooi en een visvijver. Thans wordt de gracht geflankeerd door een rabattenbos (Kooibosch) en de eendenkooi.